Birol BOZKURT
Merkez Bankası, dün yaptığı toplantıda politika faizini beklentilere paralel olarak yüzde 50’de sabit bıraktı. TCMB, böylece dört ay üst üste faizi sabit bırakmış oldu. Ekonomistlerin görece şahin bulduğu Para Politikası Kurulu (PPK), faiz karar metninde temmuz ayı enflasyon verilerinde yükseliş olabileceğine dikkat çekildi.
Ekonomistler ağustos ve eylül aylarındaki enflasyon verilerinin dezenflasyonist süreç için önemli olacağına dikkat çekerken, piyasa uzmanları faizin sabit bırakılmasının beklentiler paralelinde olduğunun altını çiziyor.
Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, enflasyonun temmuz ayında geçici olarak artacağını, ana eğilimdeki yükselişin sınırlı kalacağı belirtildi. TCMB’nin metninde, sıkı politika duruşuna devam edileceğinin altı çizilirken “Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır” ifadelerine yer verildi. Merkez Bankası, 31 Mart yerel seçimlerinden önce sabit tutması beklenen faizi “enflasyon görünümündeki bozulma” nedeniyle yüzde 50’ye yükseltmişti. TCMB, nisan, mayıs ve haziran aylarında da faizi pas geçerek yüzde 50’de sabit bırakmıştı.
“Temmuz ayında enflasyon artabilir”
Haziran ayında aylık enflasyonun ana eğilimi belirgin bir zayıflama kaydettiğine dikkat çekilen PPK metninde, “Öncü göstergeler temmuz ayında aylık enflasyonun, para politikasının görece etki alanı dışında kalan yönetilen-yönlendirilen fiyat ve vergi ayarlamaları ile işlenmemiş gıda fiyatlarındaki arz yönlü gelişmeler neticesinde geçici olarak artacağına işaret etmektedir. Buna karşın, ana eğilimdeki yükselişin nispeten sınırlı kalacağı öngörülmektedir.
Yakın döneme ilişkin göstergeler yurt içi talebin, halen enflasyonist düzeyde olmakla birlikte, yavaşlamaya devam ettiğini teyit etmektedir. Hizmet enflasyonundaki yüksek seyir ve katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyonist baskıları canlı tutmaktadır. Kurul, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının öngörüler ile uyumunu yakından takip etmektedir” denildi.
“Sıkı para politikası duruşu sürdürülecek”
Parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki etkilerinin yakından izlendiğine vurgu yapılan metinde, “Kurul, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de göz önünde bulundurarak politika faizinin sabit tutulmasına karar vermekle birlikte, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yinelemiştir.
Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.
Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşürecek ve dezenflasyon sürecini güçlendirecektir” ifadeleri kullanıldı.
“Kasımda faiz indirim döngüsü başlayabilir”
İş Yatırım’ın faiz kararı sonrası yayınladığı raporda Merkez Bankası’nın uyguladığı politikaların sonuçlarını görmek için beklediği belirtilerek şu mesajlar verildi; “PPK duyuru metninde piyasa etkisi yaratacak bir mesaj yok. Merkez Bankası yaz aylarını ve erken sonbaharı bekleme modunda parasal sıkılaşmanın iç talep ve enflasyon üzerinde etkilerini izleyerek geçirecek.
Enflasyonda öngördüğü gerileme gerçekleşirse kasım ayında faiz indirim döngüsünü başlatacak. İyi senaryoda faiz indirim adımı öncesinde kredi büyümesi üzerinde miktarsal sınırlamaların ve sistemi liralaşmaya zorlayıcı adımların gevşetilmeye başlanmasını bekliyoruz. Kötü senaryoda faiz indiriminin başlangıcı 2025 yılına kalabilir.”
TCMB piyasaya döviz verip TL çekecek
TCMB yeni miktarsal sıkılaşma adımı attı. TCMB’nin, bankalara gönderdiği talimata göre TL karşılığı altın ve döviz swap ihalelerine başlanacağı aktarıldı. TCMB, bu kararla piyasadaki fazla TL’yi çekmek ve faizlerin aşağı gelmesini önlemek için satım yönlü altın ve döviz karşılığı TL swap ihalelerine başlanmasına karar verdi.
Ekonomistler kararı olumlu karşılarken, bu düzenleme ile TCMB’nin daha önce TL verip piyasadan döviz aldığını, bundan sonra döviz verip piyasadan TL çekeceğine dikkat çekiyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Finansal Araştırmalar Merkezi Direktörü Prof. Dr. İbrahim Ünalmış: Ağustos ve eylül enflasyon verileri kritik
TCMB beklendiği gibi politika faizini sabit tuttu. Yayınladığı basın duyurusunda haziran ayında enflasyonun ana eğiliminde belirgin yavaşlama olduğunu, fakat temmuz ayında yönetilen ve yönlendirilen fiyat ayarlamaları ve işlenmemiş gıda kaynaklı yüksek enflasyon rakamı ile karşılaşılacağını belirtti. Bununla birlikte, Temmuz ayı enflasyon verisinin ana eğilimi bozmayacağını vurguladı.
Ben yılsonu hedefine ulaşmak açısından Ağustos ve Eylül ayı enflasyon verilerinin kritik olduğunu düşünüyorum. Bu bağlamda, TCMB’nin de Eylül ayı enflasyon verisini görmeden politika faizinde bir değişikliği gideceğini düşünmüyorum. Diğer taraftan, dezenflasyon sürecinde para politikasına destek olacak adımların atılması konusunda daha hızlı davranılması gerekiyor. Beklentilerin geçmiş döneme göre normalleşmeye başladığı bu dönemi iyi değerlendirmeliyiz. Yılın ikinci yarısını enflasyon konusunda başarıya ulaşmak için iyi değerlendirmeli ekonomi yönetimi.
Marbaş Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru: Pozitif reel faiz bölgesi korunacak gibi görünüyor
Merkez Bankası beklendiği gibi faizlerde bir değişikliğe gitmedi, ancak metinde çok önemli detaylara yer verildiğini gördük. Öncelikle aylık enflasyon haziran ayında beklentilerin altında kalınca piyasa oluşan erken faiz indirim beklentisinin önüne geçmek adına ek sıkılaşma vurgusu ve önümüzdeki döneme ilişkin enflasyon hedeflerine bağlılık vurgusunu şahin bir ton olarak yorumluyoruz.
Aynı zamanda kredi derecelendirme kuruluşların pozitif göreceği bir metin, eylül ve kasım aylarındaki Fitch ve S&P değerlendirmeleri öncesinde bu tip hamleler not artış ihtimallerimizi artırıyor. Ancak biz yine de beklenen enflasyon üzerinden bir değerlendirme yaptığımızda 2024’ün son çeyreğinde faiz indirimlerinin başlayacağını öngörüyoruz.
Stratejist Cüneyt Paksoy: Sıkı duruş kredibiliteyi artıracaktır
Merkez Bankası bugün beklendiği gibi bekle gör yaptı. Herhangi bir değişime gitmedi, sabit tuttu politika faizini. Ve aslında metne baktığımızda sıkı para politikasına vurgu ve şahin duruşun korunduğunu izliyoruz.
Likidite koşulları muhtemel gelişmeler göz önünde bulundurularak yakından izleniyor ve sterilizasyon araçlarının gerektiğinde çeşitlendirilerek etkin bir şekilde kullanılacağı ifadesi de bence önemliydi. Değerli efektif kur endeksinin de gelişimini baz aldığımızda bu noktada Merkez Bankası o anlamda da kararlı olduğunu göstermiş oldu. Tabii enflasyonist baskıların canlı olduğunu ifade etmesi de önemliydi.
Rezervlerde gelinen güçlü konuma rağmen, CDS’lerde gelinen olumlu seyre rağmen, gri listeden çıkılması ve not artışlarına rağmen Merkez Bankası’nın sıkılaştırıcı mesajlarının koruması ve bu politikaları da makroihtiyati tedbirler ve sterilizasyon araçlarıyla birlikte beraberce kullanacağını vurgulaması oldukça önemli, bu kredibiliteyi artıracaktır. Merkez Bankası’nın bu duruşu yabancı yatırımcı için de Türkiye’ye geliş şartlarını bir miktar daha olumlu hale getirecektir.
İnfo Yatırım Genel Müdürü Tarkan Akgül: Faiz indirimi yılın son çeyreğinde
Beklentilere paralel gelen faiz verisi sonrasında piyasalar karar sonrası yatay seyretti. Lakin, politika faizinin yukarı yönlü gitmesi ile bankaların fonlama maliyetleri tarafında artış, TL’yi özendirme perspektifi çerçevesinde kredi & mevduat makasında bozulma ve aşağı yönlü enflasyon beklentileri ile bankaların TÜFE’ye endeksli borçlanma araçları kapsamındaki gelirleri gerileyebilir.
2. çeyrekte bankacılık finansallarının 1. çeyreğe göre baskılı olmasını bekliyoruz. 3. ve 4. çeyrekten itibaren kârlılıkta düzelmeler görülebilir. Yabancı kurumların bankacılık raporları da 2025 yılına atıfta bulunduğunu görüyoruz. Temel ve kârlılık baskısı hissediliyor olsa da ekonomi yönetiminin attığı adımların rakamlara sirayet etmesi bankacılık endeksinin lokomotif olmasını sağlıyor. Yani yabancı kaldığı yerden devam ediyor.
